τα χημικά στοιχεία
Είναι οι απλούστερες ουσίες, οπότε αποτελούνται από ένα μόνο συστατικό δηλαδή από όμοια άτομα. Υπάρχουν 118 είδη ( κάποιοι επιστήμονες ισχυρίζονται ότι έφταξαν το 119ο). Γύρω στα 90 από αυτά απαντούν στη φύση και τα άλλα είναι τεχνητά. Για να τα μελετάμε εύκολα τα χώρισαν σε ομάδες με βάση προφανώς τις ομοιότητές τους και τα τοποθέτησαν με σειρά (;) στον Περιοδικό Πίνακα - έχουν προταθεί πολλοί τρόποι ταξινόμησης και έτσι υπάρχουν πολλές μορφές Περιοδικών Πινάκων. Πάντως πατέρας του Περιοδικού Πίνακα θεωρείται ο χημικός Ντιμίτρι Μεντελέγιεφ (1869). Τα ονόματα των στοιχείων προέρχονται συνήθως από : α. το όνομα ενός προσώπου ιστορικού ή μυθικού, β. το όνομα ενός τόπου δηλ. χωριού, οικισμού ή πλανήτη, γ. το όνομα κάποιου χρώματος, δ. κάποια χαρακτηριστική ιδιότητα του στοιχείου (εκτός του χρώματός του), ε. το όνομα του ορυκτού ή γενικότερα του υλικού από το οποίο απομονώθηκε το στοιχείο.Τα στοιχεία διακρίνονται σε 4 κατηγορίες - μέταλλα, αμέταλλα, ημιμέταλλα και αδρανή. Στους 25 βαθμούς κελσίου ( θερμοκρασία δωματίου ) τα περισότερα είναι στερεά, 2 είναι υγρά και 11 αέρια. Τα τουβλάκια τους - δομικοί λίθοι - είναι τα άτομα. Τα άτομα συμβολίζονται με τον ίδιο τρόπο με τα στοιχεία στα οποία ανήκουν. Στα περισσότερα στοιχεία τα άτομά τους είναι μοναχικά, αλλά σε κάποιες περιπτώσεις τα άτομα ενώνονται και σχηματίζουν μεγαλύτερα τουβλάκια, τα μόρια. Ενδιαφέρον έχει φαινόμενο που εμφανίζεται σε κάποια στοιχεία, η αλλοτροπία. Κάποια στοιχεία εμφανίζονται με διαφορετικές μορφές, που τις λέμε αλλοτροπικές. Κλασικό παράδειγμα ο άνθρακας που μπορεί να είναι διαμάντι, γραφίτης, γραφένιο, φουλερένια, νανοσωλήνες, ανθρακίτης, λιθάνθρακας, λιγνίτης, τύρφη. Κάποια στοιχεία χαρακτηρίζονται ραδιενεργά. Αυτά είναι ασταθή και διασπώνται αυτόματα σε ελαφρύτερα στοιχεία. Τότε εκπέμπουν ακτινοβολία, τη γνωστή μας ραδιενέργεια (φυσική ραδιενέργεια). Πάντως και σταθερά στοιχεία μπορούν να διασπαστούν, αρκεί να βομβαρδιστούν με κινούμενα σωμάτια (τεχνητή κραδιενέργεια). Τα στοιχεία όταν συνδυάζονται σχηματίζουν εκατομμύρια σύνθετες ουσίες, που λέγονται χημικές ενώσεις.